Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

კიდევ ერთხელ ჰიტლერის გეგმებზე და სტალინის შეცდომებზე


1933 წლის 3 თებერვალს საღამოს, ხელისუფლების სათავეში ჰიტლერის მოსვლიდან 72 საათის შემდეგ, გერმანიის შეიარაღებული ძალების მთავარსარდლის, კურტ ფონ ჰამერშტაინის ოფიციალურ რეზიდენციაში, აღელვება სუფევდა. რვა საათის შესრულებამდე რამდენიმე წუთი იყო დარჩენილი, როცა კურტ ფონ ჰამერშტაინი უკანასკნელად შეავლებს თვალს გაშლილ მაგიდას და შემოსასვლელისკენ გაემართება. ზუსტად რვა საათზე სახლის ზღურბლთან ლიმუზინების დეფილე დაიწყება. ამ საღამოს ჰამერშტაინების ოჯახში მოწვეული იყო გერმანული შეიარაღებული ძალების ელიტა: თავდაცვის მინისტრი ვერნერ ფონ ბლომბერგი, გენერალი ლუდვიგ ბეკი და მომავალი მარშლები, რომლებიც საბჭოთა კავშირზე თავდასხმისას გადამწყვეტ როლს ითამაშებენ - ფონ ბრაუხიჩი, ფონ ლეები, ფონ ბოკი, ფონ რუნდშტეტი და ფონ რაიხენაუ. მოწვეულთა შორის ერთადერთი მოულოდნელი სტუმარი (და კურტ ფონ ჰამერშტაინის აღელვების მიზეზი) გახლდათ ადოლფ ჰიტლერი, ყოფილი კაპრალი და გერმანიის ახლადგამომცხვარი კანცლერი, რომელიც ამ სადილზე თავს თვითონ დაიპატიჟებს და ჰამერშტაინის რეზიდენციაში მხოლოდ ერთი თანხმლები ადიუტანტის ამარა გამოცხადდება.

თვითმხილველების ცნობით, ჰიტლერს სადილის დროს ხმა არ ამოუღია: ადვილი წარმოსადგენია, რომ ყოფილმა კაპრალმა თავი უხერხულად იგრძნო გერმანული არისტოკრატიის და სამხედრო ელიტის გარემოცვაში. ეს მით უმეტეს გასაგებია, თუ გავითვალისწინებთ, რომ არც ერთ იქ დამსწრეს არ ჰქონდა მანამდე გამომჟღავნებული არანაირი სიმპათია ნაციონალ-სოციალისტების მიმართ. ვახშმის დამთავრებისას ოჯახის დიასახლისი მარია ფონ ჰამერშტაინი გამოემშვიდობება დამსწრეთ და ავა მეორე სართულზე, სადაც თავის ქალიშვილებს შეუერთდება. როგორც კი გერმანული შეიარაღებული ძალების მთავარსარდლის მეუღლე დატოვებს სუფრას, ჰიტლერი პირველად დაარღვევს სიჩუმეს: ფეხზე მდგარი, პაუზის გარეშე, იგი ორსაათიან სიტყვას წარმოთქვამს. ჩვენ ამ ხანგრძლივი მონოლოგის სამი ვერსია გაგვაჩნია, რაც მისი ზუსტი რეკონსტრუქციის საშუალებას გვაძლევს.

ჰიტლერი თავის სიტყვას დაიწყებს საყვარელი თემით: ისტორია სხვა არაფერია, თუ არა ბრძოლა რასებს შორის; რჩეული რასის ხვედრია ბატონობდეს სხვა რასებზე და აშ. ამ ზოგადი შესავლიდან ჰიტლერი მალე გადავა კონკრეტული გეგმის ფორმულირებაზე: „უკვე 14 წელია, რაც მე ვწინასწარმეტყველებ. (...) ექვსიდან რვა წლის განმავლობაში მარქსიზმი იქნება განადგურებული (გერმანიაში - ლ.ო.), ხოლო ხალხი (გერმანელები - ლ.ო.) იქნება ნაციონალ-სოციალიზმის სულისკვეთებით განათლებული. აი, მაშინ არმია იქნება მზად აქტიური საგარეო პოლიტიკა გააგრძელოს იარაღის საშუალებით, რათა მოიპოვოს გერმანული სასიცოცხლო სივრცე. ეს სასიცოცხლო სივრცე აღმოსავლეთითაა. იქ, აღმოსავლეთით (საბჭოთა კავშირი - ლ.ო.) დაპყრობილი ხალხის გერმანიზება შეუძლებელია. ჩვენ შევძლებთ მხოლოდ მიწის გერმანიზებას. (...) ჩვენ მოგვიწევს, განვდევნოთ რამდენიმე მილიონი ადამიანი ამ დაპყრობილი მიწებიდან. (...) ჩვენ (ნაცისტები - ლ.ო.) ყოველთვის ვიდგებით არმიის გვერდით, ჩვენ ვიმუშავებთ არმიის გვერდით და არმიასთან ერთად. (...) ბატონო გენერლებო, მე თქვენ მოგმართავთ ერთადერთი თხოვნით: მხარში ამომიდექით მე და იბრძოლეთ ჩემთან ერთად ამ დიადი მიზნისათვის. ოღონდ დამეხმარეთ არა მარტო იარაღით, არამედ მორალურად. ჩემს გარდა თქვენ ვერასდროს ვერ იპოვით სხვა ადამიანს, რომელიც ყველაფერს ჩააყენებს ერთადერთი მიზნის სამსახურში, მიზნისა, რომლის სახელი გერმანიის გადარჩენაა!“

არც ერთი ამ გენერალთაგანი (რომლებიც საკუთარ თავს ევროპული ცივილიზაციის და ფასეულობების ფორპოსტად თვლიდნენ) არ შეაჩერებს ორატორს, არ გამოთქვამს გაოცებას ჰიტლერის ამ აბსურდული პროგრამის გამო, რომელიც უბრალოდ მთელ ევროპულ პოლიტიკურ ტრადიციას უარყოფდა. არც ერთს არ გაუკვირდება იმის აღმოჩენა, რომ „მაინ კამპფში“ განცხადებული პროგრამა არ იყო საარჩევნო დემაგოგია. პირიქით, ეს იქნება პირველი დღე, როდესაც ეს გენერალიტეტი (ამაყი საკუთარი პრუსიული ღირსების კოდექსით), უხმოდ დადებს პაქტს ჰიტლერთან. 1933 წლის 3 თებერვლიდან მოყოლებული 1939 წლამდე ჰიტლერის დიპლომატიური და ეკონომიკური მიღწევების გამო, ჰიტლერსა და მის გენერალიტეტს შორის ეს პაქტი მხოლოდ და მხოლოდ განმტკიცებული იქნება. ხოლო 1939 წლიდან მოყოლებული, როდესაც ამ წარმატებებს დაემატება გერმანიის სამხედრო მიღწევები (რომლებშიც ჰიტლერის როლი დიდი იყო), ისინი საბოლოოდ გააქარწყლებენ სამხედროებში უკანასკნელ ეჭვებს.

ამ პერიოდიდან დაწყებული ეს გენერალიტეტი საბოლოოდ დაიჯერებს, რომ ჰიტლერი წინასწარმეტყველია. თუ 1938-1940 წლებში ჰიტლერის ყოველ სამხედრო ავანტიურას კიდევ ჰყავდა ერთი-ორი მოწინააღმდეგე გერმანულ გენერალიტეტს შორის, ბარბაროსას ოპერაციის შემუშავებისას ყველა გენერალი ერთსულოვნად დაირაზმება ჰიტლერის უკან. არადა საბჭოთა კავშირზე გერმანიის თავდასხმამდე მსოფლიო სამხედრო ისტორიაში არასდროს არ დასახულა ისეთი ამბიციური პოლიტიკური და სამხედრო გეგმები და არასდროს სამხედრო ოპერაცია არ ყოფილა შემუშავებული ისეთი დიდი დილეტანტიზმით და მეტოქის ზიზღით, როგორც ეს ბარბაროსას ოპერაციის შემთხვევაში გახლდათ.

რწმენა, რომ ჰიტლერი წინასწარმეტყველია, ამ გენერლებს აიძულებს, ერთი ხელის მოსმით გადახაზონ ყველა არსებული ტაბუ და გახდნენ მშვიდობიანი მოსახლეობის მასობრივ და სისტემურ მკვლელებად.

1933 წლის 3 თებერვალს დამსწრე გენერლებს შორის ერთადერთი, რომელიც შემდგომში შეეცდება ჰიტლერის შეჩერებას, იქნება გერმანული გენშტაბის მომავალი ხელმძღვანელი ლუდვიგ ბეკი. ბედის ირონია იმაში მდგომარეობს, რომ 1944 წლის 20 ივლისის შეთქმულებას ჰიტლერის წინააღმდეგ ბეკი გაუძღვება ზუსტად იმ სახლის იმ სასადილო ოთახიდან, სადაც 1933 წლის 3 თებერვალს ჰიტლერი დაუდებს გენერალიტეტს პაქტს...

1933 წლის 4 თებერვალს წინადღით შეხვედრაზე მყოფი ერთ-ერთი ვიცე-ადმირალი გადასცემს კურტ ფონ ჰამერშტაინს წინა ღამის შეხვედრის არაოფიციალურ პროტოკოლს ჰიტლერის გამოსვლის სტენოგრამით. იმავე საღამოს, გენერალ ჰამერშტაინის 20 წლის ქალშვილი ჰელგა, მამისგან უჩუმრად გადაიწერს ამ 1700 სიტყვიან პროტოკოლს და გადასცემს თავის შეყვარებულ ლეო როტს, გერმანიის კომუნისტური პარტიის დაზვერვის ერთ-ერთ ხელმძღვანელს. 1933 წლის 6 თებერვალს გენერალიტეტთან შეხვედრისას ჰიტლერის მიერ წარმოთქმული მონოლოგის სტენოგრამა უკვე სტალინის მაგიდაზე იდება.

ხელისუფლების სათავეში ჰიტლერის მოსვლიდან ექვს დღეში სტალინის ხელში იქნება არა ნაცისტების საარჩევნო პროგრამა, ან ფიურერის მიტინგზე წარმოთქმული სიტყვა, არამედ ჰიტლერის ის სტრატეგიული მიზნები, რომელთა რეალიზებასაც გერმანიის კანცლერი მოსთხოვს საკუთარ შეიარაღებულ ძალებს. ჰიტლერის კანცლერად გახდომის ექვს დღეში სტალინის ხელში აღმოჩნდება ტექსტი, რომელშიც ჰიტლერი პირდაპირ საუბრობს საბჭოთა კავშირის განადგურებაზე. 7 თვის შემდეგ, ჰიტლერის მონოლოგის სტენოგრამას დაემატება რუსულად ნათარგმნი „მაინ კამპფის“ ეგზემპლარი.

ამ ამბავში ყველაზე საინტერესო ისაა, რომ მიუხედავად იმისა, რომ სტალინმა ბევრად უფრო მეტი იცოდა ჰიტლერზე და გერმანიაზე, ვიდრე ფიურერმა საბჭოთა კავშირზე ან მის ბელადზე, 1933 წლიდან მოყოლებული სტალინი ჰიტლერთან ორთაბრძოლაში მუდმივად „ერთი სვლით უკან“ იქნება: 1933 წლიდან მოყოლებული ბელადი მუდმივად იქნება იძულებული, ითამაშოს ფიურერის მიერ არჩეულ დროს და ჰიტლერის მიერ დადგენილი წესების მიხედვით.

ერთ-ერთ ძველ ბლოგში მე უკვე ვისაუბრე იმ საბედისწერო შეცდომაზე, რომელსაც სტალინი 1941 წელს დაუშვებს და რომელიც საბჭოთა კავშირს მილიონობით ადამიანის სიცოცხლედ დაუჯდება. დღეს უბრალოდ დავამატებ, რომ სტალინი, საბჭოთა კავშირზე ჰიტლერის თავდასხმიდან ორი წლის თავზეც ვერ მიხვდება, ვინ იყო ან რა სახის ომს აწარმოებდა ფიურერი და 1943 წლის ივლისამდე, ანუ სტალინგრადში გამარჯვებიდან კიდევ თითქმის ექვსი თვე, შეეცდება ჰიტლერთან სეპარატული ზავის დადებას.

დაწერეთ კომენტარი

ბლოგერები

ყველა ბლოგერი
XS
SM
MD
LG